Kosovo bez uvida u podatke o COVID slučajevima u srpskim enklavama

Na osnovu podataka nadležnih kosovskih institucija, u poslednjih nekoliko nedelja se beleži pad novoinficiranih korona virusom i preminulih od posledica COVID-19, ali se postavlja pitanje koliko je takva situacija realna, imajući u vidu da Kosovo nema uvid u epidemiološku situaciju u srpskim sredinama, gde se beleži porast broja novih slučajeva infekcije.

Na osnovu podataka Ministarstva zdravlja Kosova, trenutno je 440 aktivnih slučajeva korona virusa, a u izvještaju Kriznog štaba opštine Severna Mitrovice od 4. novembra, koji objavljuje izvještaje o situaciji iz srpskih sredinama na Kosovu, navodi se da je trenutno 409 aktivnih slučajeva.

Zdravstveni sistem na Kosovu u sredinama sa većinskim stanovništvom srpske nacionalnosti je potpuno odvojen, odnosno tamošnje zdravstvene institucije funkcionišu u sistemu Srbije.

Kada je rij eč o broju novoinficiranih i preminulih od COVID-19, u izvještaju Ministarstva zdravlja od 4. novembra se navodi da je u poslednja 24 sata registrovano 14 novih slučajeva korona virusa. Isto toliko je registrovano i 5. novembra.

Međutim, u izvještaju iz srpskih sredina, koji je 4. novembra objavio krizni štab iz Sjeverne Mitrovice, navodi se da je u 24 sata registrovano 75 novih slučaja korona virusa.

U oba izvještaja se navodi da smrtni slučajevi nisu zabilježeni.

Nadležne kosovske vlasti su ranije saopštile da se podaci iz srpskih sredina ne dobijaju iz tehničkih a ne političkih razloga. Navodno je na početku pandemije situacija bila drugačija, da su opštine sa srpskom većinom na Kosovu redovno slale dnevne izveštaje, ali da je ta praksa potom prekinuta.

Radio Slobodna Evropa (RSE) se obratio Ministarstvu zdravlja Kosova o odvojenim dnevnim izvještajima sa pitanjem da li imaju uvid o epidemiološku situaciju u srpskim sredinama na Kosovu o pitanju broja testiranih, zaraženih, preminulih ili hospitalizovanih, te da li pogoršanje epidemiološke situacije u srpskim sredinama može da se odrazi na celo Kosovo?

Međutim, do objavljivanja ovog teksta odgovor nije stigao.

Infektolog Izet Sadiku nije želeo da komentariše činjenicu da Kosovo nema uvid u epidemiološku situaciju u srpskim sredinama na Kosovu uz navode da je to pitanje za Ministarstvo zdravlja ali je rekao da Kosovo mora biti oprezno, iako bilježi pad novoinficiranih i preminulih.

“Prema informacijama, u svim evropskim zemljama evidentan je porast broja zaraženih korona virusom te porast broja zaraze u tim zemljama i susednim zemljama (regiona) može dovesti do toga da se Kosovo suoči sa novim talasom zaraze. Stoga, moramo biti pažljivi”, kaže Sadiku.

Sa druge strane, direktor Nacionalnog instituta za javno zdravlje Kosova Naser Ramadani kaže da je epidemiološka situacija na Kosovu nestabilna, jer je veliki broj novoinficiranih u zemljama regiona.

U Srbiji je 4. novembra zabilježeno preko 6.000 novih pozitivnih slučajeva i 64 smrtnih slučajeve od posledica COVID-19, u Bosni i Hercegovini je bilo preko 1.000 novoinficiranih, dok su 32 osobe preminule od posledica. Takođe, u Sjevernoj Makedoniji je registrovano 550 novih slučajeva infekcije i 16 smrtnih slučajeva a u Crnoj Gori preko 700 novih slučajeva, dok je 6 osoba preminulo.

Ramadani ukazuje i da nestabilnoj epidemiološkoj situaciji doprinosi i činjenica da na Kosovu dominira delta soj korona virusa, koja je se brže širi.

Direktor Nacionalnog instituta za javno zdravlje Kosova Naser Ramadani ne isključuje mogućnost da epidemiološka situacija na Kosovu može da se pogorša. Napominje da bi porast broja novoinficiranih predstavljao novo opterećenje po zdravstveni sistem i za zdravstvene radnike na Kosovu.

Na osnovu podataka Kliničko bolničkog centra Kosova, zbog infekcije korona virusa je hospitalizovano 16 pacijenata.

I ovi podaci se razlikuju u srpskim sredinama na Kosovu, odnosno pogoršanjem epidemiološke situacije je povećan i broj hospitalaizovanih. To za Radio Slobodna Evropa potvrđuje i direktor Kliničko bolničkog centra u Sjevernoj Mitrovici, Zlatan Elek.

U KBC Sjeverna Mitrovica je u ovom trenutku hospitalaizovano 67 pacijenata, a Elek napominje da se radi uglavnom o osobama koje nisu vakcinisane.

“Tri pacijenta su u respiratornom centru, dvoje su na respiratoru, vrlo teškog opšteg stanja. Znači, svi pacijenti koji se nalaze kod nas su sa jednostranom ili obostranom upalom pluća. U zadnje vreme primećujemo povećan broj mladih, koji su oboljeli od COVID infekcije i oni su faktički prenosioci bolesti”, kaže Elek.

Osim u Sjevernoj Mitrovici, u srpskim sredinama na Kosovu se hospitalizacija vrši i u Kliničko bolničkom centru u Gračanici kod Prištine, te u Zdravstvenom centru u Pasajnu kod Gnjilana.

Takođe, pri Domu zdravlja u Guštreici, opština Gračanica, je ponovo otvoreno COVID odjeljenje, usljed povećanja broja novoinficiranih.

Ukoliko se nekom pacijentu znatno pogorša zdravstveno stanje, biva transportovan u nekom od gradova u Srbiji a najčešće je to COVID bolnica u Kruševcu, u centralnoj Srbiji na oko dvestotinak kilometara severno od Prištine.

Srbi sa Kosova su vakcinu protiv korona virusa mogli da primaju još od kraja prošle godine u nekom od gradova u Srbiji.

Nakon što je proces imunizacije počeo i na Kosovu krajem marta ove godine, u pojedinim opštinama sa srpskom većinom južno od Ibra su otvoreni centri za vakcinaciju.

Svakako, struka iz oba sistema apeluje na građane da se vakcinišu protiv korona virusa.

“Građani se trebaju vakcinisati jer bi u slučaju povećanja broja zaraženih bili primorani da preduzmemo dodatne mjere kako se ne bi suočili sa velikim brojem zaraze kao što je to bio slučaj u avgustu i septembru ove godine”, kaže infektolog Izet Sadiku.

Na vakcinaciju građana poziva i direktor KBC-a Sjeverna Mitrovica Zlatan Elek.

“Što se prije budemo vakcinisali prije ćemo da postignemo kolektivni imunitet”, kaže Elek, iako nije mogao da precizira tačan broj vakcinisanih građana u okviru srpskog sistema.

U okviru kosovskog sistema, do sada je drugu dozu vakcine protiv korona virusa primilo preko 730.000 građana.

Na celoj teritoriji Kosova na snazi su mjere koje je donela Vlada Kosova u cilju sprečavanja širenja korona virusa.

Poštovanje restriktivnih mjera i vakcinacija protiv korona virusa, ključni su elementi koji mogu da spriječe širenje infekcije i povećanje broja novih slučajeva, kaže epidemiolog Arben (Vishaj) Višaj.

“Kosovo, kao i druge zemlje, ne može biti imuno na ovu pandemiju i mogućnost širenja zaraze na Kosovu postoji. Mi uvek činimo sve što je moguće”, kaže Višaj, inače direktor infektivne klinike pri Univerzitetsko kliničko bolničkom centru Kosova.

Na poštovanje antiCOVID mjera poziva i infektolog Izet Sadiku.

“Ponovo apelujem na naše institucije da se dodatno angažuju u procesu nadgledanja poštovanja antiCOVID mjera”, kaže on.

Neke od mjera koje su na snazi je zabranjeno kretanje građana Kosova posle ponoći, rad ugostiteljskih objekata je dozvoljen do 23 časova, obavezno je nošenje maski u zatvorenim prostorijama ali i na otvorenom, te potvrda o vakcinaciji ili negativan test prilikom ulaska u ugostiteljske objekte ili tržne centre, kao i u drugim javnim institucijama.

(Radio Slobodna Evropa)