Vrhovni sud: Penzioneri oslobođeni obaveze javljanja

Odredbe koje su obavezivale penzionere da se javljaju Odeljenju za penzije proglašene su nezakonitim. Vrhovni sud usvojio je kao osnovanu tužbu tužioca E. Š, podnetu protiv Ministarstva finansija, rada i transfera – Odeljenja za penzije.

„Nezakonitim je proglašen i poništen član 4 stav 2 Administrativnog uputstva br. 05/2015 (MRS) o procedurama prijavljivanja, obustave isplate i povraćaja sredstava u slučajevima zloupotrebe penzija. Takođe, nezakonitim su proglašeni i poništeni član 5 stavovi 1, 2, 3 i 4 ovog uputstva“, saopštio je Vrhovni sud u saopštenju za medije.

Sud navodi da je, nakon razmatranja predmeta, utvrdio da odredbe koje predviđaju posljedice po penzionere, poput obustave penzije, nisu u skladu sa zakonom i da su kao takve nezakonite.

„Ukoliko se penzioner ne prijavi na propisan način, Ministarstvo je dužno da prati postojeće izvore informacija radi identifikacije penzionera koji su preminuli. Odgovornost za proveru životnog statusa penzionera leži prvenstveno na javnom organu, a ne na građaninu. Ova odredba obavezuje Ministarstvo da iskoristi sve administrativne mehanizme i zvanične izvore informacija prije nego što preduzme restriktivne mjere prema penzioneru. Zakon predviđa mehanizam koji se zasniva na aktivnoj provjeri od strane Ministarstva, a ne na nesrazmernom teretu za penzionere“, navodi Vrhovni sud.

Prema ocjeni suda, Ustav Kosova propisuje da podzakonski akti važe samo ukoliko su u skladu sa zakonom, dok se regulisanje pitanja koja materijalno utiču na prava građana, poput penzija, može vršiti isključivo zakonom, a ne podzakonskim aktima.

„Nadležnost Ministarstva ograničena je isključivo na uređivanje tehničkog načina obustave isplate, a nikako na stvaranje obaveza, rokova ili materijalnih posledica koje zakon ne predviđa“, navodi se u odluci Vrhovnog suda.

Vrhovni sud dalje ističe da Zakon br. 04/L-131 o državnim penzionim šemama ne sadrži nijednu odredbu koja bi Ministarstvu dala ovlašćenje da utvrđuje materijalne rokove, uvodi gubitak prava na penziju ili menja status korisnika u slučaju nejavljanja.

„Obustava isplate penzije mora biti krajnja, a ne početna mjera. Iz tog razloga, Vrhovni sud konstatuje da su odredbe Administrativnog uputstva br. 05/2015, koje nejavljanje tretiraju kao obavezan osnov za obustavu isplate i prate ga trajnim materijalnim posledicama, protivzakonite“, navodi se u odluci Vrhovnog suda.

(RTK)