Vlada Kosova djelimično ukinula zabranu uvoza robe iz Srbije

Vlada Kosova je odluku o zabrani uvoza robe iz Srbije zamjenila pojačanom kontrolom, rekao je 7. oktobra premijer Kosova Aljbin Kurti.

“Dok ne stignu skeneri dozvolićemo da roba ulazi samo na graničnom prelazu Merdare jer se bezbednosna situacija nije promjenila”, rekao je Kurti.

Kurti je rekao da očekuje da će Sjedinjene Države i Evropska unija pomoći Kosovu da obezbjedi skenere koji će biti instalirani na svim graničnim prelazima, kako bi se osiguralo da roba koja ulazi iz Srbije ne predstavlja bezbjednosni rizik po Kosovo.

Ponovio je stav da te mjere nikada nisu bile ekonomske već bezbjednosne.

Odluka Vlade Kosova o ukidanju zabrane uvoza robe iz Srbije dolazi nakon pritisaka iz Njemačke, koja je insistirala da se time šteti Centralnoevropskom ugovoru o slobodnoj trgovini (CEFTA) i Berlinskom procesu, inicijativi koja ima za cilj da pomogne ekonomski razvoj šest zemalja Zapadnog Balkana i njihovo približavanje Evropskoj Uniji.

Deseti samit Berlinskog procesa se održava 14. oktobra, a iz Vlade Kosova su prošle nedelje za RSE naveli da rade na tome da deseta godišnjica ove regionalne inicijative bude uspješna.

Vlada Kosova je odluku o zabrani uvoza robe iz Srbije donela sredinom jula 2023. godine iz “bezbjednosnih” razloga, nakon što je trojicu kosovskih policajaca uhapsila srpska policija. Iako su, u međuvremenu, kosovski policajci pušteni, odluka o zabrani uvoza srpske robe je ostala na snazi.

U međuvremenu su privrednici sa sjevera Kosova krajem decembra prošle godine kosovskim vlastima predali peticiju kojom su tražili da se povuku mjere Vlade o zabranu uvoza robe iz Srbije.

I iz Privredne komore Srbije su u nekoliko navrata pozivali Vladu Kosova da ukloni “štetne blokade” zbog kojih posljedice trpe i srpske i kosovske kompanije.

Takođe, Evropska unija je iznela stav da su mjere kosovskih vlasti u suprotnosti sa sporazumom CEFTA i u suprotnosti sa duhom Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju Kosova sa EU.

Ipak, Kosovo je do sada ostajalo pri stavu da se radi o bezbjednosnim a ne ekonomskim merama.

Kosovo je deo Berlinskog procesa od osnivanja 2014. a neki od potpisanih sporazuma u okviru ove regionalne inicijative su sporazum o međusobnom priznavanju ličnih karata, univerzitetskih diploma, profesionalnih kvalifikacija, te saradnja u oblasti saobraćaja, energetike, ekologije, digitalizacije i rominga.

S druge strane, Kosovo je član CEFTA-e od 2007. godine ali je predstavljeno posredstvom Misije-a UN na Kosovu (UNMIK).

Vlada Kosova je zatražila da se ovo predstavljanje Kosova promjeni, a Njemačka je nedavno ponudila “rješenje” u zamjenu za ukidanje zabrane uvoza robe iz Srbije, odnosno da uz ime Kosova stoji zvezdica uz fusnotu koja ukazuje da status Kosova nije konačno rješen.

(RSE)